Moralność w najpowszechniejszej definicji to zespół ocen, norm i zasad określających zakres poglądów i zachowań uważanych za właściwe. Autor książki Prawy Umysł przedstawia powody, dlaczego osoby o różnych poglądach politycznych oraz odmiennych religiach powinny spróbować wzajemnie siebie zrozumieć.
Prawy umysł to popularnonaukowa książka psychologiczna. Zamiarem autora – Jonathana Heidta jest wyjaśnienie czytelnikowi, dlaczego istnieją podziały między grupami ludźmi o innych poglądach na świat. Próbuje przedstawić, w jaki sposób działa nasz umysł oraz dlaczego intuicje pojawiają się pierwsze, a racjonalne myślenie drugie.
DEFINICJA MORALNOŚCI
Prawy Umysł przekazuje czytelnikowi wiedzę, iż każda grupa społeczna, a nawet człowiek jako jednostka, ma swój własny kompas moralny. Wychowując się w określonym otoczeniu przyjmujemy jedne wartości, a drugie odrzucamy. Kierujemy się tym, co zostaje nam przedstawione jako dobre zachowanie od najmłodszych lat. Jonathan Heidt, autor książki, uświadamia nas, że w różnych społecznościach są odmienne zachowania uznawane za dobre i złe. Nie znaczy to jednak, że osoby kierujące się innymi wartościami niż nasze są okrutne albo nie mają racji. Postrzegają one jedynie świat nieco inaczej od nas.
PSYCHOPACI
Autor porusza w książce temat moralności psychopatów. W tekście możemy przeczytać, że wychowując się w społeczeństwie wyuczają się niektórych zachowań, jak reagowanie w niektórych sytuacjach w odpowiedni sposób albo idealnie odwzorowywanie emocji.
„Psychopaci rozumują, ale nic nie czują (i wykazują poważne deficyty w sferze moralności)”.
Dowiadujemy się, że kierują się własnymi kalkulacjami, więc nie czują moralnych skutków danych czynów. Własna moralność jest więc im obca.
POŚWIECENIE UWAGI UTYLITARYZMOWI
W mojej decyzji kieruję się utylitaryzmem – kierunkiem etyki zapoczątkowanym w XVIII wieku, według którego najwyższym dobrem jest pożytek jednostki lub społeczeństwa, a celem wszelkiego działania powinno być „największe szczęście największej liczby ludzi”. Zachowania utylitarne są blokowane przez uczucia, takie jak współczucie. Jest to przeciwny kierunek do deontologii – nauki o powinnościach i obowiązkach. Jeśli chce się osiągnąć dobry rezultat, należy do niego dojść dobrą drogą („cel nie uświęca środków”). Lektura pozwala nam pojąć, dlaczego utylitaryzm jest bardzo istotny w naszym codziennym rozumowaniu i podejmowaniu wyborów.
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA GRUPOWA
W jednej z części książki Jonathan Heidt wyjaśnia, dlaczego ludzie łączą się w grupy społeczne. Od wielu lat religia zajmowała i zajmuje wysokie miejsce w ludzkim kompasie moralnym. W zależności od kraju oraz obyczajów, ludzie kierują się innymi zasadami w swoich wyznaniach. Przestrzegając ich tworzą krąg społeczeństwa o tych samych wartościach. Powoduje to, że czują się przynależni do danej zbiorowości. Religia od tysięcy lat spaja ludzi o tym samym wyznaniu. Żyjąc w grupie odczuwamy bezpieczeństwo, troszcząc się o siebie nawzajem. Od zawsze był to znaczący czynnik w rozwijaniu się społeczeństwa.
DOŚWIADCZENIA I BADANIA
Autor przez wiele lat prowadził najrozmaitsze eksperymenty społeczne oraz psychologiczne. Dzięki nim wyciągał właściwe wnioski, które przedstawia w książce, umiejętnie tłumacząc je czytelnikowi. Jonathan Haidt nie posługuje się trudnym słownictwem, dlatego pozwala on zrozumieć tekst osobie, która nie posługuje się na co dzień naukowym słownictwem z dziedziny psychologii czy polityki. Prawy Umysł jest dla każdego!
WARTA PRZECZYTANIA
W książce Prawy Umysł zawarta jest nie tylko problematyka definicji moralności, ale również treść i wyniki eksperymentów, które przeprowadził Jonathan Haidt razem z uczonymi z całego świata. Prawie w każdym rozdziale mamy przedstawione różne ryciny, na których możemy zobaczyć otrzymane wnioski badań. Dodatkowo po każdym rozdziale autor książki podsumowuje wszystko, co zawarł w danej części w kilku lub kilkunastu zdaniach. W związku z tym możemy łatwo i przyjemnie znaleźć nurtujące nas, najważniejsze kwestie, które mogły przyciągnąć naszą uwagę podczas czytania lektury.
Jeśli interesują Cię tematy psychologii oraz funkcjonowania społeczeństwa, to zdecydowanie powinieneś przeczytać „CZUJESZ TAK, JAK MYŚLISZ” – PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIA TERAPII – RECENZJA.