Co to znaczy – być stoikiem?
Stoicyzm wywodzi się ze starożytnej szkoły filozoficznej, którą zapoczątkował Zenon z Kition w IV wieku p.n.e. Dziś najbardziej znanym stoikiem pozostaje Seneka. Ten system filozoficzny obejmował również zagadnienia etyczne. Stoicy uważali, że nie ma sensu przeciwstawiać się losowi, bo jest nieunikniony. Należy dążyć do cnoty, czyli całkowitego zrozumienia praw natury. Przeszkadzają w tym ludzkie popędy, dlatego należy je poskramiać. Na takich przekonaniach wyrósł obraz idealnego stoika – człowieka opanowanego, niewrażliwego na nieszczęścia i obojętnego wobec sukcesów. Pogodzenie się z nurtem losu oznacza również ograniczenie wszelkich dążeń do nadmiaru. Stoik powinien wypełniać swoje obowiązki, a jednak nie szukać dodatkowych wrażeń.
Choć powyższe założenia filozofii stoickiej wydają się dość surowe, to wielu współczesnych myślicieli uznaje je za remedium na bolączki współczesnego człowieka. Pozwalają cieszyć się życiem niezależnie od tego, czego doświadczamy. Przeżywamy różne chwile, dobre i złe, jednak ich znaczenie zależy w dużej mierze od tego, jak je zinterpretujemy. To w naszych głowach nadajemy wydarzeniom jakieś znaczenie i pozwalamy, by nas przytłoczyły albo też poniosły.
Warto zaznajomić się bliżej z przekonaniami współczesnych stoików. Wybrałam kilka tytułów, które pokazują, jak warto żyć oraz jak zmienić sposób myślenia, by wszystko, co się nam przytrafia, nie wytrącało nas z równowagi.
Sztuka życia według stoików, Piotr Stankiewicz
Książka Piotra Stankiewicza nie jest nowością, jednak to właśnie ona uświadomiła mi, że jestem stoikiem. Struktura Sztuki życia według stoików opiera się na komentarzach do cytatów pochodzących od starożytnych myślicieli. Jednocześnie w dużej mierze pomija zagadnienia historyczne, skupiając się w zamian na praktycznych zagadnieniach. Poglądy przedstawione w książce sprawiają, że można zacząć myśleć o życiu jako nieprzerwanym paśmie szczęścia oraz wyzwań, które przynoszą satysfakcję.
Książka została napisana przystępnym językiem, dzięki czemu będzie zrozumiała chyba dla każdego. Swego czasu zrobiła na mnie ogromne wrażenie, dlatego gdybym miała wskazać jedną lekturę, którą koniecznie należy przeczytać, by wprowadzić myśl stoicką do codziennego życia, wskazałbym właśnie tę.
O stawaniu się stoikiem, Tomasz Mazur
O stawaniu się stoikiem to pozycja napisana przez Tomasza Mazura, praktykującego stoika i wykładowcę na Uniwersytecie Warszawskim. Książka jest praktycznym poradnikiem, który pomoże opanować chaos życia, nie przejmować się drobiazgami i przyjmować życie takim, jakim jest. Została napisana przystępnym, zrozumiałym językiem i wydaje się, że każdy znajdzie w niej inspirację do ulepszania swojego życia, relacji z innymi ludźmi w pracy i w domu. Czytelnicy znajdą w niej porady dotyczące efektywnej organizacji czasu, stawiania granic i ustalania priorytetów. Książka pomaga osiągnąć harmonię i pogodę ducha.
Siła samodyscypliny, Ryan Holiday
Ryan Holiday jest znanym popularyzatorem myśli stoickiej, którą przekłada na życie praktyczne. Jego Siła samodyscypliny zdobyła rzesze czytelników na całym świecie. Książka zawiera opowieści o wybitnych jednostkach, które osiągnęły szczyty w swoich dziedzinach. Autor podkreśla, że udało się im to dzięki pielęgnowaniu cnót stoickich, przede wszystkim samodyscyplinie i całkowitemu oddaniu wybranemu celowi.
Siła samodyscypliny na licznych przykładach pokazuje, jak kształtowanie odpowiednich nawyków i nieustępliwość w ich realizacji przyczyniają się do nieprzeciętnych rezultatów. Tym samym świetnie motywuje do podejmowania działań doskonalących nasze umiejętności i ujarzmiających szkodliwe nawyki. Niestety, nie znalazłam w niej praktycznych wskazówek, jak to osiągnąć.
Książka wydała mi się chaotyczna. Została podzielona na wiele krótkich rozdziałów, dzięki czemu czytałam ją szybko, jednak wciąż odnosiłam wrażenie, że autor wielokrotnie powtarza te same treści. Nadal jednak uważam, że można z niej czerpać motywację i inspirację.
Dziennik stoika, Ryan Holiday
Dziennik stoika jest publikacją wyjątkową w tym zestawieniu. W przeciwieństwie do pozostałych nie tylko objaśnia świat, ale stanowi zachętę do pogłębionej refleksji nad własnym życiem. Jest narzędziem do codziennego praktykowania stoicyzmu. Zawiera krótkie informacje o tym, co stoicy mówią o różnych aspektach życia. Zdecydowaną większość jej objętości stanowią pytania, które czytelnik mógłby sobie zadać i zapisać odpowiedzi. Przy czym są to pytania, które wymagają koncentracji i naprawdę uważnego przemyślenia.
Bardzo lubię tego typu książki. Wręcz zmuszają do świadomego życia i dokładnego przyglądania się otaczającemu nas światu.
Mała księga stoicyzmu, Jonas Salzgeber
Mała księga stoicyzmu jest kompendium wiedzy o tym, jak osiągnąć cnotę, tak cenioną przez stoików. Ta niezbyt imponująca objętością książka jest pełna wiedzy i przydatnych ćwiczeń, które pozwolą żyć najlepiej, jak to możliwe. Pomoże walczyć ze słabościami i nie dać się zatrzymać niepokojącym myślom i zmartwieniom.
Jeśli szukasz innych książek, które z filozoficznego punktu widzenia podpowiedzą, jak żyć, przeczytaj naszą recenzję Jak być lepszym człowiekiem.
